Regionalne Obserwatorium Kultury w województwie podlaskim - uwarunkowania i planowane kierunki rozwoju

Klimczuk, Andrzej and Sztop-Rutkowska, Katarzyna (2013): Regionalne Obserwatorium Kultury w województwie podlaskim - uwarunkowania i planowane kierunki rozwoju. Published in: Kultura i Edukacja No. 95 (2013): pp. 222-246.

Abstract

Na początku XXI wieku zachodzą istotne przemiany w relacjach pracy i czasu wolnego. Dostrzega się też rozwój gospodarki kreatywnej wraz z wyłanianiem się nowej stratyfikacji społecznej i zmianą czynników rozwojowych. Coraz większe znaczenie w przemianach społeczno-gospodarczych ma sektor kultury oraz działania na rzecz kształtowania przemysłów kultury i kreatywnych, wraz z ich powiązaniami z sektorami zależnymi jak np. turystyka, architektura i wzornictwo przemysłowe. Celem artykułu jest odniesienie tych procesów i zjawisk do warunków województwa podlaskiego oraz przybliżenie głównych przesłanek powołania Regionalnego Obserwatorium Kultury. Artykuł wskazuje na potrzebę i potencjalne korzyści z zarządzania wiedzą na temat kultury na poziomie regionalnym poprzez prowadzenie prac teoretycznych i metodologicznych w ramach obserwatorium. Opracowanie na podstawie analizy danych zastanych i wyników badań własnych zwraca uwagę na główne cechy regionu, potrzeby informacyjne instytucji kulturalnych i artystycznych, możliwe modele obserwatorium kultury, potencjalne obszary działalności obserwatorium i korzyści z niej wynikające. ** At the beginning of the XXI century, there are significant changes in relations of work and leisure time. The development of creative economy is also recognized along with emergence of a new social stratification and changes in developmental factors. Increasingly im- portant in the socio-economic transformation is cultural sector as well as promotion of culture and creative industries development including their linkages with dependent sectors such as tourism, architecture and industrial design. The aim of this article is to refer these processes and phenomena to the conditions of Podlaskie Voivodship and to discuss the main reasons of Regional Observatory of Culture establishment. Article indicates the need for and potential benefits of knowledge management on culture at the regional level by conducting theoretical and methodological work within the observatory. Essay based on an analysis of existing data and own research results highlights the main features of the region, information needs of cultural and art institutions, culture observatory possible models, potential activity areas of the regional observatory and the arising benefits from its activities.

• Item Type: MPRA Paper
• English Title: Regional Cultural Observatory in the Podlaskie Voivodeship - Conditions and Development Trends
• Language: Polish
• Keywords: Social Innovation, Creative Economy, Creative Society, Gospodarka Kreatywna, Społeczeństwo Kreatywne, Visual arts, cultural sector, museums and galleries, Innowacje Społeczne, Cultural Observatory, Obserwatorium Kultury, Sektor Kultury
• Subjects: Z - Other Special Topics > Z1 - Cultural Economics ; Economic Sociology ; Economic Anthropology > Z10 - General; Z - Other Special Topics > Z1 - Cultural Economics ; Economic Sociology ; Economic Anthropology > Z13 - Economic Sociology ; Economic Anthropology ; Social and Economic Stratification; Z - Other Special Topics > Z1 - Cultural Economics ; Economic Sociology ; Economic Anthropology > Z18 - Public Policy

References

Bank Danych Lokalnych, GUS, www.stat.gov.pl/bdl, [dostęp: 02.12.2012].

Bilton C., Polityka kreatywności, [w:] Od przemysłów kultury do kreatywnej gospodarki, A. Gwóźdź (red.), Warszawa 2010.

Chmielecka E., Informacja, wiedza, mądrość - co społeczeństwo wiedzy cenić powinno?, [w:] Dobre obyczaje w kształceniu akademickim, K. Kloc, E. Chmielecka (red.), Warszawa 2004.

Cunningham S., Knowledge and cultural capital, [w:] Handbook on the Knowledge Economy, D. Rooney, G. Hearn, A. Ninan (eds.), Cheltenham, Northampton 2000.

Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju. Projekt. Część I, Boni M. (red.), MAiC, Warszawa 09.05.2012.

Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju. Projekt. Część II, Boni M. (red.), MAiC, Warszawa 09.05.2012.

Dragićević-Šešic M., Stojković B., Kultura. Zarządzanie, animacja, marketing, Warszawa 2010.

Drewe P., Koncepcje rozwoju miast i regionów miejskich w Europie, [w:] Problematyka przyszłości regionów. W poszukiwaniu nowego paradygmatu, P. Jakubowska, A. Kukliński, P. Żuber (red.), Warszawa 2008.

Drozdowski R. (i wsp.), Wspieranie postaw proinnowacyjnych przez wzmacnianie kreatywności jednostki, Warszawa 2010.

Ekonomia kultury. Przewodnik Krytyki Politycznej, Warszawa 2010.

Elektroniczna gospodarka w Polsce. Raport 2010, Kraska M. (red.), Poznań 2010.

Europejska agenda cyfrowa, KOM(2010)245, Bruksela 19.5.2010.

Europejska platforma współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym: europejskie ramy na rzecz spójności społecznej i terytorialnej, KOM(2010) 758, Bruksela 16.12.2010.

Filiciak M., Kultura konwergencji i luka uczestnictwa - w stronę edukacji medialnej, [w:] Kultura 2.0 - Wyzwania cyfrowej przyszłości, E. Bendyk (red.), Warszawa 2007.

Filiciak M., Tarkowski A., Niebezpieczne związki - rynkowa i społeczna produkcja kultury, [w:] Od przemysłów kultury do kreatywnej gospodarki, A. Gwóźdź (red.), Warszawa 2010.

Florida R., Narodziny klasy kreatywnej oraz jej wpływ na przeobrażenia w charakterze pracy, wypoczynku, społeczeństwa i życia codziennego, Warszawa 2010.

Frączak P., Jak nie pakt na rzecz ekonomii społecznej to Pakt dla kultury, Ekonomiaspoleczna.pl, 01.06.2011, www.ekonomiaspoleczna.pl/wiadomosc/661797.html, [dostęp: 02.12.2012].

Giddens A., Europa w epoce globalnej, Warszawa 2009.

Golka M., Socjologia kultury, Warszawa 2008.

Hamm B., Kapitał społeczny z punktu widzenia socjologicznego, [w:] Kapitał społeczny, L. Frąckiewicz, A. Rączaszka (red.), Katowice 2004.

Ilczuk D., Krzysztofek K., Znaczenie kompetencji kulturowych dla budowania kreatywności i kapitału intelektualnego Europy, Warszawa 2011.

Inicjatywa na rzecz przedsiębiorczości społecznej. Budowanie ekosystemu sprzyjającego przedsiębiorstwom społecznym w centrum społecznej gospodarki i społecznych innowacji, KOM(2011) 682, Bruksela 25.10.2011.

Instytucje kultury w Polsce w 2009 roku, Warszawa 2010.

Jenkins H., Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów, Warszawa 2007.

Kieliszewski P., Publiczne i prywatne. O nowym modelu relacji międzysektorowych, [w:] Od przemysłów kultury do kreatywnej gospodarki, A. Gwóźdź (red.), Warszawa 2010.

Kisilowska M., Obserwatorium kultury jako ośrodek zarzadzania wiedzą, Warszawa 2005.

Klaić D., Mobilność wyobraźni. Międzynarodowa współpraca kulturalna. Przewodnik, Warszawa 2011.

Klasik A., Kreatywne i atrakcyjne miasta. Koncepcje i mechanizmy restrukturyzacji aglomeracji miejskich, [w:] Kreatywna aglomeracja - potencjały, mechanizmy, aktywności. Podejścia metodologiczne, Klasik A. (red.), Katowice 2008.

Klasik A., Od sektora kultury do przemysłów kreatywnych, [w:] Od przemysłów kultury do kreatywnej gospodarki, A. Gwóźdź (red.), Warszawa 2010.

Klimczuk A., Experts and Cultural Narcissism. Relations in the Early 21th Century, Saarbrücken 2012.

Klimczuk A., Korzyści, szanse i zagrożenia w realizacji idei MediaLabu, [w:] A. Orlik (red.), Digitalizacja dziedzictwa, Warszawa 2010.

Klimczuk A., Obserwatorium kultury - propozycja modelu w województwie podlaskim, Białystok 22.09.2012 (w dostępie Fundacji "SocLab").

Klimczuk A., Rozrywkowe skrzywienie - kiedy dokuczliwość społeczna gier komputerowych przekroczy dopuszczalny poziom?, "Homo communicativus" 2008, nr 2(4).

Klimczuk A., Wiekizm jako przeszkoda w budowie społeczeństwa mądrości, [w:] Wspólnota i różnica. Interdyscyplinarne studia, analizy i rozprawy, A. Kobylarek (red.), Toruń 2009.

Klimczuk-Kochańska M., Klimczuk A., Outplacement dla firm - bariery, potrzeby, czynniki rozwoju, Białystok, Kraków 2012.

Klimczuk-Kochańska M., Klimczuk A., Outplacement dla pracowników - bariery, potrzeby, czynniki rozwoju, Białystok, Kraków 2012.

Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary wiejskie. Załączniki, Warszawa 2010.

Kreatywna i innowacyjna Europa wobec wyzwań XXI wieku, Kukliński A., Pawłowski K., Woźniak J. (red.), Kraków 2009.

Kukliński A., Od gospodarki opartej na wiedzy do gospodarki opartej na mądrości. Na spotkanie z enigmą XXI wieku, [w:] Polska myśl strategiczna. Na spotkanie z enigmą XXI wieku, A. Kukliński, E. Mączyńska (red.), "Biuletyn Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego" 2011, nr 2(52).

Kultura w 2010 r., Warszawa 2011.

Lewandowski M., Innowacje w zarządzaniu instytucjami kultury, Katowice 2011.

Ludność według deklarowanej narodowości oraz województw w 2002 r., Komunikat GUS z 15.07.2008, www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_nsp2002_tabl3.xls, [dostęp: 02.12.2012].

Marody M., Lewicki M., Przemiany ideologii pracy, [w:] Kultura i gospodarka, J. Kochanowicz, M. Marody (red.), Warszawa 2010.

McQuail D., Teoria komunikowania masowego, Warszawa 2007.

NPR i PSR 2002. Raport z wyników spisów powszechnych - Województwo Podlaskie, Białystok 2003.

Obserwatorium Żywej Kultury - Podstawa teoretyczna, www.obserwatoriumkultury.pl/kategorie/Podstawa%20teoretyczna.html, [dostęp: 02.12.2012].

Oficjalna strona internetowa Fundacja Laboratorium Badań i Działań Społecznych "SocLab", www.soclab.org.pl, [dostęp: 02.12.2012].

Oficjalna strona Urzędu Miejskiego w Białymstoku, www.bialystok.pl, [dostęp: 02.12.2012].

Poleszczuk J., Sztop-Rutkowska K., Kiszkiel Ł., Klimczuk A., Mejsak R.J., Winiecka K., Diagnoza partycypacji w kulturze w województwie podlaskim, Białystok 2012.

Prognoza ludności na lata 2008-2035 - Województwo Podlaskie, Komunikat GUS z 01.07.2008, www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/PUBL_prognoza_ludnosci_na_lata_2008_2035_20_podlaskie.xls, [dostęp: 02.12.2012].

Prognoza ludności na lata 2008-2035, Warszawa 2009.

Projekt przewodni strategii Europa 2020. Unia innowacji, KOM(2010) 546, Bruksela 6.10.2010.

Raport z badania DNA Miasta: Diagnoza. Uspołecznianie procesu przygotowań aplikacji konkursowych w konkursie o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016, Warszawa 2011.

Rekomendacje zmian w polskim systemie transferu technologii i komercjalizacji wiedzy, Matusiak K.B, Guliński J. (red.), Warszawa 2010.

Rifkin J., Koniec pracy. Schyłek siły roboczej na świecie i początek ery postrynkowej, Wrocław 2001.

Rifkin J., Wiek dostępu. Nowa kultura hiperkapitalizmu, w której płaci się za każdą chwilę życia, Wrocław 2003.

Rydin Y., Sustainable cities and local sustainability, [w:] Handbook of Sustainable Development, G. Atkinson, S. Dietz, E. Neumayer (eds.), Cheltenham, Northampton 2007.

Skrzypek M., Coming-out kultury szerokiej, "Kultura Enter" nr (7)36, 2011, http://kulturaenter.pl/coming-out-kultury-szerokiej/2011/07/, [dostęp: 02.12.2012].

Sochacka-Krysiak H., Małkowska R., Usługi społeczne w jednostkach samorządu terytorialnego, [w:] Nowe zarządzanie publiczne w polskim samorządzie terytorialnym, A. Zalewski (red.), Warszawa 2005.

Startery podlaskiej gospodarki. Analiza gospodarczych obszarów wzrostu i innowacji województwa podlaskiego: sektor produkcji oprogramowania komputerowego, Białystok 2011.

Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego. Projekt, MKiDN, 01.06.2012.

Strategia Rozwoju Miasta Białegostoku na lata 2011-2020 plus, Białystok 2010.

Strategia Rozwoju Województwa Podlaskiego do 2020 roku, Białystok 2008.

Strzelecki Z., Polityka regionalna, [w:] Z. Strzelecki (red.), Gospodarka regionalna i lokalna, Warszawa 2008.

Szlendak T., Co się dzieje z czasem wolnym? Od codziennego znoju i odpoczynku do codzienności, w której czas eksplodował, [w:] Barwy codzienności. Analiza socjologiczna, M. Bogunia-Borowska (red.), Warszawa 2009.

Sztompka P., Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków 2002.

Toffler A., Toffler H., Rewolucyjne bogactwo, Przeźmierowo 2007.

van Dijk J., Społeczne aspekty nowych mediów. Analiza społeczeństwa sieci, Warszawa 2010.

Web 2.0, http://en.wikipedia.org/wiki/Web_2.0, [dostęp: 02.12.2012].

Wieczna radość. Ekonomia polityczna społecznej kreatywności, J. Sowa (red.), Warszawa 2011.

Wojewódzka Strategia Polityki Społecznej na lata 2010-2018, Białystok 2010.

Wygnański J.J., W kierunku bardziej partycypacyjnego modelu rządzenia, "ngo.pl", 07.07.2011, http://wiadomosci.ngo.pl/wiadomosci/664434.html, [dostęp: 02.12.2012].

Zacher L.W., Transformacje społeczeństw: od informacji do wiedzy, Warszawa 2007.

Zintegrowana polityka przemysłowa w erze globalizacji. Konkurencyjność i zrównoważony rozwój na pierwszym planie, KOM(2010) 614, Bruksela 28.10.2010.

Zorska A., Korporacje transnarodowe. Przemiany, oddziaływania, wyzwania, Warszawa 2007.