Klastry jako potencjał rozwoju - województwo podlaskie

Plawgo, Bogusław and Klimczuk-Kochańska, Magdalena and Citkowski, Mariusz (2010): Klastry jako potencjał rozwoju - województwo podlaskie. Published in: (2010)

Abstract

Polish Abstract: Doświadczenia światowe wykazują, że przedsiębiorstwa działające w klastrach, dzięki sieci wzajemnych powiązań, jak i ścisłej współpracy z instytucjami ze sfery nauki, edukacji czy administracji, stają się bardziej konkurencyjne i osiągają większe sukcesy. Rozwój klastrów wpływa nie tylko na rozwój firm, ale i całych regionów, gdzie są zlokalizowane. Pozwalają one bowiem lepiej wykorzystać wewnętrzne potencjały rozwoju regionalnego, jak i przyciągać zewnętrznych inwestorów. W istocie same klastry i branże, w których działają, można traktować jako najważniejszy endogeniczny potencjał rozwoju określonych regionów. Z tej perspektywy warto analizować także możliwości wykorzystania idei klastrów do dynamizowania rozwoju województwa podlaskiego. Badania statystyczne przy wykorzystaniu wskaźnika lokalizacji pozwalają zidentyfikować regionalną specjalizację branżową zarówno w ujęciu statycznym, jak i dynamicznym. Analiza przeprowadzona według powiatów oraz branż wskazuje na istotną rolę, jaką w chwili obecnej odgrywają w województwie branże: spożywcza, drzewno-meblowa, metalowa, turystyczna oraz piekarnicza. Przy czym dwie ostatnie cechuje w skali województwa i poszczególnych powiatów niewielka dynamika rozwoju lub stagnacja. W pozostałych przypadkach stopień koncentracji branż, jak i dynamika rozwoju, są zróżnicowane dla poszczególnych powiatów województwa podlaskiego, jednak generalnie tworzą obiektywnie korzystne warunki do rozwoju struktur klastrowych. Dodatkowo istotne z punktu widzenia procesów rozwojowych branże można podzielić na trzy grupy: branże teraźniejszości, branże przyszłości oraz branże „znaki zapytania".

English Abstract: World experience shows that enterprises operating in clusters, thanks to the network of mutual connections, as well as close cooperation with institutions from the sphere of science, education or administration, become more competitive and achieve greater successes. The development of clusters affects not only the development of companies, but also the entire regions where they are located. They allow better use of internal regional development potentials and attract external investors. In fact, the clusters themselves and the industries in which they operate can be treated as the most important endogenous development potential of specific regions. From this perspective, it is also worth analyzing the possibilities of using the idea of ??clusters to dynamize the development of the Podlaskie region. Statistical surveys using the location indicator allow to identify regional industry specialization both in static and dynamic approach. The analysis carried out according to poviats and industries indicates the important role currently played by the food, wood and furniture, metal, tourist and bakery sectors in the Voivodeship. The last two are characterized by a small dynamics of development or stagnation in the scale of the Voivodeship and individual poviats. In other cases, the degree of concentration of industries, as well as the dynamics of development, are diversified for individual poviats of the Podlasie Voivodeship, but in general they create objectively favorable conditions for the development of cluster structures. In addition, industries that are important from the point of view of development processes can be divided into three groups: the current industry, the future industry and the "question marks" industries.

• Item Type: MPRA Paper
• English Title: Clusters as Development Potential: Podlaskie Province
• Language: Polish
• Keywords: clusters; regional development; innovation
• Subjects: O - Economic Development, Innovation, Technological Change, and Growth > O3 - Innovation ; Research and Development ; Technological Change ; Intellectual Property Rights > O32 - Management of Technological Innovation and R&D; R - Urban, Rural, Regional, Real Estate, and Transportation Economics > R5 - Regional Government Analysis > R58 - Regional Development Planning and Policy

References

Analiza wyników badania wykonanego metodą delficką (2007), [w:] Plawgo B. (red.), Rozwój struktur klastrowych w Polsce Wschodniej, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.

Andersson T., Serger S., Sörvik J., Hansson E.W. (2004), The Cluster Policies Whitebook, IKED International Organization for Knowledge Economy and Enterprise Development, Malmö.

Argandona A. (1999), Sparing Out in Alliances: Trust and Ethics, „Journal of Business Ethics", No. 21/22/23, [cyt. za:] Mikuła B., Organizacje sieciowe, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, nr 715/2006.

Bertini S. (1999), Stimulating Spontaneous Development and Clustering SMEs. Concepts from Empirical Analysis, The 44th ICSB World Conference, Naples, Italy.

Brodzicki T., Szultka S., Tamowicz P. (2004), Polityka wspierania klastrów. Najlepsze praktyki. Rekomendacje dla Polski, Niebieskie Księgi 2004, Rekomendacje Nr 11, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk.

Cooke P. (2002), Knowledge Economies: Clusters, Learning and Cooperative Advantage, Routledge, London-New York.

Etzkowitz H., Leydesdorff L. (2001), The Triple Helix - University - Industry - Government Relations: a Laboratory for Knowledge Based Economic Development, EASST Review 14.

Gorynia M., Jankowska B. (2008), Klastry a międzynarodowa konkurencyjność i internacjonalizacja przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa.

Greffe X. (2007), The Role of the Social Economy and Local Development, [in:] The Social Economy. Building Inclusive Economies, eds. Noya A., Clarence E., OECD.

Hausner J. (2008), Ekonomia społeczna i rozwój, „Ekonomia Społeczna. Teksty", nr 12.

Hoen A. (2001), CPM Memorandum, CPM Netherlands Bureau for Economic Policy, August.

http://bialystok.gazeta.pl/bialystok/1,37227,6119949,Klaster_medyczny_szansa_dla_firm_i_uczelni.html, z dn. 7.12.2009.

http://gospodarka.gazeta.pl/firma/1,31560,5190645.html, z dn. 7.12.2009.

http://www.ekoton.pl/index.php?page=fundusze-unijne-2&hl=pl_PL, z dn. 8.12.2009.

http://www.internetmedia.com.pl/klienci/ekomark/index.php?option=com_content&task=view&id=78&Itemid=11, z dn. 6.12.2009.

http://www.liwan.vel.pl/j015/content/blogcategory/22/40/, z dn. 6.12.2009.

http://www.zstio.net.pl/konf.2008/wystapienia/Nowik.htm, z dn. 7.12.2009.

Kanter R.M. (1995), World Class, Simon & Schuster, New York.

Ketels Ch. (2003), The Development of the Cluster Concept - Present Experience and Further Developments, Harvard Business School, paper presented at NRW conference on cluster on Duisburg, Germany.

Kowalski A. (2006), Aktywność gospodarcza przedsiębiorców w ujęciu lokalnym (na przykładzie powiatu giżyckiego), Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn.

Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary Wiejskie - Projekt (2009), Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, 9 września.

Mikuła B. (2006), Organizacje sieciowe, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, nr 715.

Piaseczny J. (2006), Czynniki i uwarunkowania procesu tworzenia klastrów, [w:] Bojar E. (red.), Klastry jako narzędzia lokalnego i regionalnego rozwoju gospodarczego, Wyd. Politechniki Lubelskiej, Lublin.

Pichierri A. (2002), Concertation and Local Development, „International Journal of Regional Research", Vol. 26, No. 4.

Plawgo B. (2006), Rozwój podlaskiego klastra przetwórstwa rolno-spożywczego, [w:] Propozycja Rozwoju Województwa Podlaskiego, Wyd. Państwowej Wyższej Szkoły Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży, Łomża.

Plawgo B. (red.) (2007), Potencjał rozwoju regionalnego - województwo podlaskie, Białostocka Fundacja Kształcenia Kadr, Białystok.

Plawgo B., Citkowski M. (2008), Wpływ inicjatyw klastrowych na wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw - studia przypadków, [w:] Birski A. (red.), Innowacyjność, jakość, przedsiębiorczość - szansą konkurencyjności, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn.

Plawgo B., Klimczuk M. (2009a), Przesłanki rozwoju klastrów w sektorach tradycyjnych, [w:] Juchniewicz M. (red.), Czynniki i źródła przewagi konkurencyjnej, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn.

Plawgo B., Klimczuk M. (2009b), Wpływ inicjatyw klastrowych na innowacyjność regionu, [w:] Nowakowska A. (red.), Innowacyjność regionów w gospodarce opartej na wiedzy, Wyd. Uniwersytetu Łódźkiego, Łódź.

Porter M.E. (1998), Cluster and the New Economics of Competition, „Harvard Business Review", November-December.

Porter M.E. (2001), Grona a konkurencja, [w:] Porter M.E., Porter o konkurencji, PWE, Warszawa.

Porter M.E. (1990), The Competitive Advantage of Nations, Macmillan Press, Hampshire-London.

Przybylska K. (2007), Polityka rozwoju klastrów, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Bochni, nr 6.

Rabelotti R. (1995), Is there an „Industrial District Model"? Footwear District in Italy and Mexico Compared, „World Development", Vol. 23, No. 1.

Regional Clusters in Europe (2002), „Observatory of European SMEs", European Commission, Brussels.

Rosenfeld S. (1997), Bringing Business Clusters into the Mainstream of Economic Development, „European Planning Studies", Vol. 5, No. 1.

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 2 grudnia 2006 w sprawie udzielania przez PARP pomocy finansowej niezwiązanej z programami operacyjnymi, Dz. U. Nr 226, poz. 1651.

Solvell O., Linnqvist G., Ketel Ch. (2003), The Cluster Initiative Greenbook, Ivory Tower AB, Stockholm.

Steinle C., Schiele H. (2002), When Do Industries Cluster? a Proposal on how to Assess an Indystry's Propensity to Concentrate at a Single Region or Nation, „Research Policy", Vol. 31, No. 6.

Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Polski Wschodniej do roku 2020 (2008), Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, 30 grudnia.

Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. O statystyce publicznej, Dz. U. Nr 88, poz. 439 z późniejszymi zmianami.

Van Dijk M.P., Sverisson A. (2003), Enterprise Clusters in Developing Countries: Mechanism of Transition and Stagnation, „Entrepreneurship & Regional Development" 2003, Vol. 15, No. July-September.

Wiodące klastry przemysłu województwa podlaskiego (2006), [w:] Strategia Rozwoju Województwa Podlaskiego do 2020 roku, Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego, Białystok, styczeń.

Wojnicka E. (red.) (2006), Analizy - wspieranie gron przedsiębiorczości na Podkarpaciu, Instytut Gospodarki Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, Warszawa-Rzeszów.

Wyniki badań inicjatyw klastrowych w województwie podlaskim (2007), [w:] Plawgo B. (red.), Rozwój struktur klastrowych w Polsce Wschodniej, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, grudzień.