Bölgesel Politika Ekseninde Yaşanan Dönüşüm: Türkiye’de Kalkınma Planlarında Bölgesel Politikaların Değişimi

Keskin, Hidayet and Sungur, Onur (2010): Bölgesel Politika Ekseninde Yaşanan Dönüşüm: Türkiye’de Kalkınma Planlarında Bölgesel Politikaların Değişimi. Published in: SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi , Vol. 21, (May 2010): pp. 271-293.

Abstract

Bu çalışmanın amacı küreselleşme-yerelleşme eğilimlerine koşut olarak bölgesel politikalarda yaşanan dönüşümleri incelemektir. Bu çerçevede yaşanan dönüşümlerin Türkiye’deki kalkınma planlarının bölgesel politikalarında yarattığı değişimleri (planlarındaki yansımalarını) ortaya çıkarmaktır. Çalışma kapsamında, 1963-2007 yılları arasında uygulamaya koyulan (ve sonuncusu halen uygulanmakta olan) dokuz kalkınma planında yer alan bölgesel politikalar ve bu politikaların yeni teorileri ne ölçüde takip ettiği değerlendirilmektedir.

• Item Type: MPRA Paper
• English Title: Transformation in Regional Policy: Changes in Regional Policies in Development Plans in Turkey
• Language: Turkish
• Keywords: Bölge, Bölgesel Planlama, Yeni Bölgeselcilik, Bölgesel Politikalarda Dönüşüm, Kalkınma Planları
• Subjects: O - Economic Development, Innovation, Technological Change, and Growth > O2 - Development Planning and Policy > O21 - Planning Models ; Planning Policy; R - Urban, Rural, Regional, Real Estate, and Transportation Economics > R5 - Regional Government Analysis > R58 - Regional Development Planning and Policy

References

ALTAN, R. (2007), “Türkiye’nin Bölgesel Kalkınma Yaklaşımı”, Stratejik Boyut, <http://www.stratejikboyut.com/article_detail.php?id=64> (05.08.2009).

ARSLAN, K. (2005), “Bölgesel Kalkınma Farklılıklarının Giderilmesinde Etkin Bir Araç: Bölgesel Planlama ve Bölgesel Kalkınma Ajansları”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl:4 Sayı:7 Bahar , ss. 275-294.

BELUSSI, F. (2006), “In Search Of A Useful Theory Of Spatial Clustering: Agglomeration Versus Active Clustering” içinde Clusters and Regional Development, (Editörler: Bjorn ASHEIM, Philip COOKE ve Ron MARTIN), Routledge Taylor&Francis Group, USA, ss.69-89.

COOKE, P. (2002), “Regional Innovation Systems: General Finding and Some New Evidence from Biotechnology Clusters”, Journal of Technology Transfer, Vol. 27, ss. 133-145.

DİNLER, Z. (2005), Bölgesel İktisat, Ekin Kitabevi, 7. Baskı, 2005.

DOLOREUX, D. (2002), “What We Should Know About Regional Systems of Innovation?”, Technology in Society: An International Journal, Vol: 24, ss. 243-263.

DPT (1963), Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1963-1967), Ankara.

DPT (1968), İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1968-1972), Ankara.

DPT (1973), Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1973-1977), Ankara.

DPT (1979), Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1979-1983), Ankara.

DPT (1985), Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1985-1989), Ankara.

DPT (1990), Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı (1990-1994), Ankara.

DPT (1996), Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1996-2000), Ankara.

DPT (2000), Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Bölgesel Gelişme Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.

DPT (2001), Uzun Vadeli Strateji ve Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001-2005), Ankara.

DPT (2003), Türkiye Cumhuriyeti Ön Ulusal Kalkınma Planı (2004-2006), Ankara.

DPT (2007), Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013), Ankara.

DPT (2007), Yeni Bölgesel Gelişme Politika ve Uygulamaları, Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü.

DTI (2006), Regional Industrial Development Strategy, Department of Trade and Industry, South Africa.

DULUPÇU, M.A. (2006), “Bölgesel Politikalar Kopyalanabilir mi? Bölgeselleş(tir)me (Yönetim) Karşısında (Yeni) Bölge(sel)cilik (Yönetişim), Bölgesel Kalkınma ve Yönetişim Sempozyumu, 7-8 Eylül, Ankara, ODTÜ-TEPAV.

DURGUT, M. ve AKYOS, M. (2001), Bölgesel İnovasyon Sistemleri ve Teknoloji Öngörüsü, Teknoloji Öngörüsü ve Stratejik Kalkınma Planlama Toplantısı, 24-26 Mayıs, Sabancı Üniversitesi.

ENRIGHT, M.J. (1998), The Globalization of Competition And The Localization of Competitive Advantage: Policies Toward Regional Clustering, Paper Presented at the Workshop on the Globalization of Multinational Enterprise Activity and Economic Development University of Strathclyde Glasgow, Scotland, May 15-16.

FELDMAN, M.P. (2000) “Location and Innovation: the New Economic Geography of Innovation, Spillovers and Agglomeration”, içinde The Oxford Handbook of Geography (Editorler: G. CLARK, M. FELDMAN, M. GERTLER), Oxford University Press, ss. 373-394.

FLORIDA, R. (1995), “Towards the Learning Regions”, Futures, Vol: 27 No: 5, ss. 527-536.

GÖYMEN, K. (2005), “Türkiye’de Bölgesel Politikaların Evrimi ve Bölgesel Kalkınma Ajansları”, Yerel Kalkınma İçin Ortaklıklar içinde, İstanbul Politikalar Merkezi Yayını.

HART, J.F. (2008), “The Highest Form Of The Geographer’s Art” içinde Regions Critical Essay In Human Geography (Editor: J. Nicholas ENTRIKIN), Ashgate Publishing, England, ss. 37-65.

JOHNSON, D.A., “Regional Planning, History of”, International Encylopedia of the Social& Behavioral Sciences, ss.12925-12930.

KELEŞ, R. (1997), “Bölge Gerçeği ve Avrupa”, Planlama Dergisi 97/1, ss. 17- 21.

KRUGMAN, P. (1991), “Increasing Returns and Economic Geography”, Journal of Political Economy, Vol: 99(3), ss. 483-499.

MALMBERG, A. (1997), “Industrial Geography: Location and Learning”, Progress in Human Geography, Vol :21 No: 4, ss. 553-558.

MENGİ, A. (1998), Avrupa Birliği’nde Bölgeler Karşısında Yerel Yönetimler, İmaj Yayınları, Ankara.

NELSON, R. ve WINTER, S.G. (1982), An Evolutionary Theory of Economic Change. Harvard University Press.

NEUMAN, M. (2000), Regional Design: Recovering A Great Landscape Architecture And Urban Planning Tradition, Landscape and Urban Planning 47, ss. 115-128.

OECD (2009), “How Regions Grow?”, Policy Brief, Mart.

OECD (2009), “Regional Development”, Directorate for Public Govarnance and Territorial Development.

OECD (2009), Regions at a Glance, OECD, Paris.

OHMAE, K. (1995), The End of the Nation-State: The Rise of Regional Economies, Free Press, New York.

OKÇU, M., DULUPÇU, M.A. ve GÜL, H. (2005), “Türkiye’de Bölgeselleşme mi Bölgeselcilik mi? Ayrımlar ve Açılımlar”, KEAS'05: Kentsel Ekonomik Araştırmalar Sempozyumu-II, 13-16 Haziran, Denizli.

OSKAY, C.S. ve KUBAR, Y. (2007), “Avrupa Birliği’ne Uyum Sürecinde Türkiye’de Bölgesel Kalkınmanın Finansmanında Kalkınma Ajansları”, Selçuk Üniversitesi Karaman İİBF Dergisi, Yerel Ekonomiler Özel Sayısı, Mayıs, ss. 204-214.

ÖZ, A.C. (2007), “Yönetişim, Bölgesel Kalkınma ve Kalkınma Ajansları: Çukurova Kalkınma Ajansı Uygulaması”, 2. Bölgesel Kalkınma ve Yönetişim Sempozyumu “Çok Düzlemli Yönetişim”, 25-26 Ekim, Ege Üniversitesi, İzmir, ss. 359-367.

ÖZER, Y.E. (2007), “Küresel Rekabet-Bölgesel Kalkınma Ajansları ve Türkiye”, Review of Social, Economic and Business Studies, Vol: 9/10, ss. 389-408.

PAASI, A. (2008), “The Institutionalization of Regions: A Theoretical Framework For Understanding The Emergence Of Regions and The Constitution Of Regional Identity” içinde Regions Critical Essay In Human Geography (Editor: J. Nicholas ENTRIKIN), Ashgate Publishing, England, ss. 67-108.

QUANDT, C. (1998), Developing Innovation Networks for Technology-Based Clusters: The Role of Information and Communication Technologies, prepared for the International Workshop on Techno –Regions: Science, Technology and Regional Development Past, Present and Future Challenges, Rio de Janeiro, June 8-12.

SCOTT, A.J. (2000), “Economic Geography: The Great Half-Century” içinde The Oxford Handbook of Geography (Editorler: G. CLARK, M. FELDMAN, M. GERTLER), Oxford University Pres, ss. 18-44.

SOJA, E.W. (2009), “Regional Planning and Development Theories”, International Encyclopedia of Human Geography, ss. 259-270.

STORPER, M. (1997), The Regional World, Guilford Press, New York.

T.C. BAŞBAKANLIK (2001), 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu, T.C. Resmi Gazete, Tarih: 06.07.2001, Sayı: 24454.

T.C. BAŞBAKANLIK (2001), AB Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı, Ankara.

T.C. BAŞBAKANLIK (2002), 2002/4720 Sayılı Karar, T.C. Resmi Gazete, Tarih: 22.09.2002, Sayı: 24884.

T.C. BAŞBAKANLIK (2002), 4737 Sayılı Endüstri Bölgeleri Kanunu, T.C. Resmi Gazete, Tarih: 19.01.2002, Sayı: 24645.

T.C. BAŞBAKANLIK (2006), 5449 Sayılı Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanun, T.C. Resmi Gazete, Tarih: 08.02.2006, Sayı: 26074.

T.C. BAŞBAKANLIK (2008), Bazı Düzey 2 Bölgelerinde Kalkınma Ajansları Kurulması Hakkında Karar”, T.C. Resmi Gazete, Tarih: 22.11.2008, Sayı: 27062.

T.C. BAŞBAKANLIK (2009), Bazı Düzey 2 Bölgelerinde Kalkınma Ajansları Kurulması Hakkında Karar, T.C. Resmi Gazete, Tarih: 25.07.2009, Sayı: 27299.

TUTAR, F. ve DEMİRAL, M. (2007), “Yerel Ekonomilerin Yerel Aktörleri: Bölgesel Kalkınma Ajansları”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Nisan 2007, 2 (1), ss. 65-83.

Türkiye Cumhuriyeti Ön Ulusal Kalkınma Planı (2004-2006), Yüksek Planlama Kurulu, Ankara, 2003.

YILMAZ, A. (2001), Regional Innovation Systems: Literature Review and the Picture for Turkey, ODTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.